وبلاگ پورتال سرمایه
» چهار عامل اصلی در ردیابی روند گسترش بازارهای مالی
روند زمان بر گسترش فعالیت های بازار مالی را می توان در چهار عامل اصلی ردیابی کرد :
یکم - تورم کمتر. در دهه ۱۹۸۰ نرخ تورم در سراسر جهان به صورت قابل توجهی کاهش یافت. با وجود آنکه تورم باعث کسر ارزش داراییهای مالی می شود، ارزش دارایی های فیزیکی نظیر خانه و ماشین آلات را افزایش میدهد، دارایی هایی که جایگزین کردنشان در چنین شرایطی، بهایی بسیار بیشتر از ارزش روز آنها دارد. وقتی تورم بالاست، مانند وضعیتی که در طول دهه ۱۹۷۰ بر ایالات متحده، کانادا و بخش اعظمی از اروپا و در دهه ۱۹۸۰ بر آمریکای لاتین حاکم بود، مؤسسات از اخذ بلندمدت سرمایه خودداری می کنند؛ چراکه سرمایه گذاران با علم به اینکه افزایش قیمت ها، حجم عظیمی از دستاوردشان را در عمل بی ارزش می گرداند، انتظار بازگشت سرمایه قابل توجهی را خواهند داشت. حال آنکه سرمایه گذاران بازار مالی در محیطی با تورم پایین، افزایش چندانی را در قیمت ها پیش بینی نمی کنند، در نتیجه نگران کاهش ارزش سرمایه خود نیستند و به همین دلیل، مطالبهای کمتر از تورم صرفه دارند .
دوم - حقوق بازنشستگی. در دهه ۱۹۹۰ تغییری اساسی در سیاست های معطوف به حقوق بازنشستگی در بسیاری از کشورها آغاز شد. دولتها به منظور تأمین مالی سالخوردگان جامعه، از دهه ۱۹۳۰ و حتی در برخی کشورها پیش از این زمان، برنامه هایی اتخاذ کردند که به موجب آنها مالیات دریافتی، در هر سال به بازنشستگان همان سال پرداخت میشد. بر طبق برنامه هایی از این دست نظیر طرح حقوق بازنشستگی در انگلیس و برنامه تأمین اجتماعی ایالات متحده آمریکا، از شاغلین فعلی جامعه برای پرداخت به بازنشستگان، مالیات دریافت میشد و بدین ترتیب هیچ سرمایه گذاری یا پس اندازی در این زمینه اتفاق نمی افتاد. تغییرات آماری و تغییر در الگوی اشتغال، تحقق این برنامه ها را به شکل فزاینده ای هزینه بر کرده، زیرا تعداد افراد جوان شاغل در مقایسه با بازنشستگان کمتر شده است. این امر باعث افزایش تمایل به اشکال فردی و پیشاپیش تأمین شده حقوق بازنشستگی شد؛ بدین معنا که هر فرد شاغل حسابی برای پس انداز و در نتیجه سرمایه گذاری تا دوران بازنشستگی خود منظور می کند. این حساب های سرمایه گذاری فردی تا حدی جایگزین طرح های انحصاری مؤسسات برای دوران بازنشستگی شده و در عین حال افزایش چشمگیر دارایی های مالی را در کشورهایی رقم زده اند که پیش از این، برنامه های انحصاری این دوران در آنها رواج چندانی نداشته است.
سوم - عملکرد بازارهای سهام و اوراق قرضه. در بسیاری از کشورها بازارهای سهام و اوراق قرضه در اکثر سال های دهه ۱۹۹۰ و دوران پیش از سال ۲۰۰۸ عملکرد خوبی داشتند. پس از این دوران نیز بازار اوراق قرضه جهانی دوره ای پررونق را در پیش گرفت و تا سال ۲۰۱۳ که نرخ بهره به تدریج افزایش یافت، برقرار ماند. در بسیاری از کشورها، بازار سهام در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳، پس از پشت سر گذاشتن سالهایی دشوار، رشد چشمگیری داشت؛ رشد سریع دارایی های مالی که قائم به ذات بود: سرمایه گذارانی که سبد سرمایه شان ارزشمندتر شده بود، تمایل به سرمایه گذاری مجدد بخشی از سود خود در بازارهای مالی داشتند. همچنین افزایش بهای دارایی مالی آنها، پشتوانه ای برای وام هایی دیگر فراهم می آورد که متعاقبا قابل سرمایه گذاری می شدند.
چهارم - مدیریت ریسک. نوآوری ها، تولیدات مالی تازه بسیاری از قبیل مشتقات و اوراق بهادار با پشتوانه دارایی به وجود آورده اند که هدف اولیه آنها توزيع و تقسیم مجدد زیان های احتمالی است. این امر به رشد شگفت انگیزی در میزان استفاده از بازارهای مالی با هدف مدیریت ریسک انجامید. بدین ترتیب، بستری فراهم آمد که تا پیش از آن، حتی در تصور نمی گنجید؛ مؤسسات و سرمایه گذاران می توانستند زیان بالقوه ای را که برایشان قابل تحمل بود، انتخاب کنند و در عین حال، ابزارهای مالی نیز دیگر مخاطرات احتمالی نامطلوب را مهار می کردند. همچنین این امکان جایگزین نیز برای مؤسسات و سرمایه گذاران وجود داشت که خودشان در مقابل سود بیشتر، زیان های احتمالی را متقبل شوند.
